فیلم های کالت کلاسیک مجموعه ای متنوع از فیلم های عالی رو ارائه می دن، و بعضی هاشون اونقدر خوبن که آرزو می کنید کاش زودتر تماشاشون کرده بودید. معمولاً، یک کالت کلاسیک فیلمیه که وقتی برای اولین بار منتشر شد، شکست خورد، اما سال ها بعد محبوب و مورد توجه قرار گرفت. اگر به دنبال گنجینه های پنهان هستید، بهترین فیلم های کالت در انواع و اشکال مختلفی وجود دارن.
بیشتر کالت کلاسیک ها از نظر مالی شکست خورده بودن اما نقد های خوبی گرفتن، ولی بعضی هاشون هم مورد انتقاد شدید منتقدین قرار گرفتن. به لطف ظهور فرمت های ویدئوی خانگی، کلی فیلم که ممکن بود فراموش بشن، فرصت دوباره ای برای دیده شدن پیدا کردن. پیدا کردن مخاطب درست همیشه سخته، و گاهی ممکنه دهه ها طول بکشه تا یک کالت کلاسیک به این اسم و رسم برسه.
بعضی از کالت کلاسیک ها اونقدر محبوب شدن که دیگه شاید کالت به حساب نیان، اما هنوز هم کلی گنجینه ناشناخته برای کشف شدن باقی مونده. با وجود سینه فیل هایی که شیفته پیدا کردن فیلم های گمشده هستن، فیلم های بیشتری دارن به عنوان بهترین فیلم های کالت شناخته می شن. هرچند که ممکنه این عنوان امروزه به راحتی استفاده بشه، اما بعضی فیلم ها واقعاً لیاقتش رو دارن.
Repo Man (1984) – یکی از بهترین فیلم های کالت
در فیلم Repo Man، صحنه هایی با نورپردازی خاص و اتمسفر پادآرمان شهری به یاد ماندنی شده اند.
این تصویر نمادی از فضای منحصر به فرد Repo Man و عنصر مرکزی داستان یعنی همان ماشین مرموز است.
کارگردان الکس کاکس یکی از هیجان انگیزترین صداهای سینمایی جدید در دهه 1980 بود، و Repo Man احتمالاً قطعی ترین فیلم اونه. این فیلم داستان یک خواننده پانک راک رو روایت می کنه که تبدیل به مأمور ضبط خودرو شده و در تعقیب یک ماشین مرموز با چیزی عجیب در صندوق عقبشه. خنده دار و عجیب، Repo Man یک لحن کمی پادآرمان شهری هم داره.
هری دین استانتون و امیلیو استیوز به طرز درخشانی با هم همکاری می کنن و فیلم به طرز پوچی از هرگونه اخلاق واضحی خالیه. مثل تمام فیلم های کالت بزرگ، Repo Man یک سبک ساختارشکنانه داره که اون رو برای جریان اصلی ناپسند می کنه. همین ویژگی باعث شده که این فیلم در لیست بهترین فیلم های کالت جای بگیره. اگرچه در اون زمان مشخص نبود، این جواهر الکس کاکس به خلاصه ای از فرهنگ ضد جریان دهه 80 تبدیل شده.
Phantom Of The Paradise (1974)
ویلیام فینلی در نقش فانتوم، با چهره ای ماسک زده و در احاطه تجهیزات استودیوی موسیقی، نمادی از نبوغ و جنون است.
او در این صحنه موسیقی های خیره کننده فیلم را خلق می کند که ترکیبی بی نظیر از دیسکو و گلم راک را به نمایش می گذارد.
اقتباس های The Phantom of the Opera رایج هستن، اما هیچ کدوم مثل Phantom of the Paradise نیستن. موزیکال عجیب برایان دی پالما شامل آهنگ های خیره کننده ای از پل ویلیامز هست، و دیسکو و گلم راک رو در اسطوره کلاسیک فانتوم گنجونده. هر جزئیات غیرعادی و وحشیانه هست، و داستان با بی قیدی از یک صحنه به صحنه دیگه پیش می ره.
جای تعجب نیست که این فیلم از نظر تجاری و انتقادی شکست خورد، و منتقدان معاصر به وضوح دیدگاه دی پالما رو درک نکردن. این هنوز هم یک فیلم بحث برانگیزه، اما اکنون می تونه به خاطر ایده های هوشمندانه فراوان و تعهدش به تم های عجیبش مورد قدردانی قرار بگیره. در دریایی از موزیکال های بی مزه و بی روح، Phantom of the Paradise بی نظیره.
In The Mouth Of Madness (1994)
سم نیل در فیلم In the Mouth of Madness، با نگاهی عمیق و پر از اضطراب، درگیر وحشت هایی ماورایی می شود.
این تصویر نشان دهنده مواجهه او با جنون و واقعیتی دگرگون شده است که جان کارپنتر با استادی آن را به تصویر کشیده.
بسیاری از فیلم های جان کارپنتر از نظر مالی ناامیدکننده بودن، اما تقریباً همه اون ها به کالت کلاسیک تبدیل شدن. In the Mouth of Madness یکی از بهترین فیلم های کالت این کارگردانه، و درباره یک نویسنده وحشته که وحشت های ماورایی رو رها می کنه. کارپنتر آثار اچ. پی. لاوکرافت رو تفسیر کرد، بدون اینکه مستقیماً از نویسنده وام بگیره. این رویکرد به خلق دنیای King در تریلر Welcome to Derry و دیگر نویسندگان بزرگ ژانر وحشت شباهت دارد.
یکی از برجسته ترین آثار “سه گانه آخرالزمان” کارپنتر، In the Mouth of Madness لحن ناامیدکننده ای داره که وحشت رویاگونش رو حتی ترسناک تر می کنه. اگرچه کمی از سبک خاص دهه 90 میلادی رنج می بره، اما داستان اونقدر جذابه که نقاط ضعفش به چشم نمیاد. این فیلم در دهه 90 شکست خورد، اما بعد از گذشت بیش از 30 سال، بالاخره داره مورد تحسینی که لایقشه قرار می گیره.
Carnival Of Souls (1962)
چهره مری از فیلم Carnival of Souls، با نگاهی که به دنیای مردگان خیره شده، حس ترس و معما را القا می کند.
این تصویر، حس تنهایی و تسخیرشدگی قهرمان داستان را به خوبی منعکس می کند و فضای وهم آلود فیلم را به نمایش می گذارد.
Carnival of Souls ساخته هرک هاروی دهه هاست که در مالکیت عمومی قرار داره و اون رو به یکی از در دسترس ترین کالت کلاسیک ها تبدیل کرده. این فیلم ترسناک مستقل و جوی، تماماً اتمسفره و درباره زن جوانی هست که توسط رویاهایی از مردگان تسخیر شده. همین ویژگی ها آن را به یکی از بهترین فیلم های کالت تبدیل کرده است. عکاسی سیاه و سفید خشن اون بی نهایت جذابه، و ریتم روشمندش به حس وحشت می افزاید.
Carnival of Souls بر روی تعداد بی شماری از فیلمسازان تأثیر گذاشت، و به عنوان یکی از اولین فیلم های ترسناک روانشناختی، زمینه های جدیدی رو باز کرد. در حالی که اهمیت آکادمیک اون بسیار بالاست، هنوز هم فیلمی جذابه که هرگز در سرگرم کردن شکست نمی خوره. Carnival of Souls فیلمیه که همه باید اون رو ببینن، صرف نظر از اینکه ژانر وحشت رو دوست دارن یا نه.
Drop Dead Gorgeous (1999)
دهه 1990 کلی کمدی کالت کلاسیک تولید کرد، و Drop Dead Gorgeous یکی از بهترین فیلم های کالت اون دهه هست. این فیلم یک موکومنتری طنزآمیز درباره مسابقه زیبایی یک شهر کوچیکه، و زندگی شخصیت های مختلف رو تا زمان رویداد روایت می کنه. حس شوخ طبعی بدبینانه فیلم، اون رو بالاتر از کمدی های صادقانه تر قرار می ده.
بزرگترین نقطه قوت Drop Dead Gorgeous توانایی اون در غافلگیر کردن هست، و به طرز درخشانی صحنه رو قبل از افشای پیچش های تکان دهنده آماده می کنه. این فیلم بدون تلاش خنده داره، و جوک های آشکارا تاریکش فقط به خاطر اینکه چقدر می تونن تلخ و سیاه باشن، دوبرابر خنده دارتر به نظر میان. اون موقع ها شکست خورد، اما حالا توسط همه کسانی که اون رو می بینن، دوست داشته می شه.
Duel (1971)
در فیلم Duel، نبرد پرتنش بین یک کامیون مرموز و یک راننده بی گناه در جاده های بیابانی به اوج خود می رسد.
این تصویر نمادی از تعقیب و گریز بی پایان و نبردی نمادین برای بقا است که اسپیلبرگ در اولین فیلم بلندش به نمایش گذاشت.
کلمات استیون اسپیلبرگ و بهترین فیلم های کالت معمولاً با هم نمی آن، اما Duel سزاوار این لقب هست. اولین فیلم بلند حرفه ای اسپیلبرگ، این فیلم تلویزیونی یک نبرد پرتنش بین یک فروشنده خوش اخلاق و یک راننده کامیون قاتل هست. فراتر از اکشن هیجان انگیز و بازیگری ماهرانه اون، Duel بررسی ای از مردانگی و بی معنایی خشونت هست.
Duel نامزد دو جایزه امی شد و جایزه دستاورد برجسته در تدوین صدای فیلم رو از آن خود کرد.
این فیلم به اسپیلبرگ کمک کرد تا به شهرت فوق العاده ای برسه، اما به طور کلی در فیلم شناسی شگفت انگیز اون فراموش شده. Duel از وضعیت فیلم تلویزیونی خودش فراتر می ره و باید به عنوان سینمای اصیل در نظر گرفته بشه. این فیلم همچنان یک اثر ضروری برای تماشاست، نه فقط به عنوان یک کنجکاوی، بلکه به عنوان یکی از منسجم ترین فیلم هایی که اسپیلبرگ تا به حال ساخته.
This Is Spinal Tap (1984)
گروه موسیقی Spinal Tap در حال اجرای زنده، با شور و هیجانی که مختص ستاره های راک است، به صحنه آمده اند.
این تصویر، طنز موکومنتری این فیلم را به نمایش می گذارد که زیاده روی های دنیای موسیقی راک را به سخره می گیرد.
کریستوفر گست و گروه بازیگرانش موکومنتری های افسانه ای تولید کردن، اما هیچ کدوم به پای This Is Spinal Tap نرسیدن. این فیلم به کارگردانی راب راینر، گروه موسیقی تخیلی رو دنبال می کنه و زیاده روی های موسیقی راک رو به تمسخر می گیره. با دیالوگ های بی نهایت قابل نقل و جذابیت فرهنگی پاپ، This Is Spinal Tap تقریباً از وضعیت کالت خودش فراتر رفته.
با این حال، طنز ساختارشکنانه اش همیشه اون رو در سمت کالت نگه می داره، و به خصوص برای طرفداران پروپاقرص راک که دقیقاً می فهمن چه چیزی مورد تمسخر قرار گرفته، بسیار ارزشمنده. اگرچه لحظات آشکاری داره که برای همیشه در یادها می مونن، This Is Spinal Tap در تماشاهای بعدی هم خنده داره، چرا که جزئیات خنده دار جدیدی برای مخاطب آشکار می شه.
Basket Case (1982)
دوان در Basket Case، با سبد حصیری مرموزش که برادر دوقلوی هیولایی او را پنهان کرده، در خیابان های نیویورک سیتی دیده می شود.
این تصویر نمادی از رابطه پیچیده و ترسناک دو برادر و فضای منحصر به فرد این فیلم کالت ترسناک است.
فیلمی مثل Basket Case هرگز قرار نبود با فرهنگ جریان اصلی جور دربیاد، و بلافاصله به یک کالت کلاسیک تبدیل شد. داستان پیچیده فرانک هننلوتر درباره یک آدم تنها و برادر دوقلوی هیولایی اونه که در یک سبد حصیری پنهان شده. این فیلم خیابان های خشن نیویورک سیتی رو به تصویر می کشه، و عناصر ترسناک اون برای یک سینمای کم هزینه هالیوود، مؤثر هستن.
شاید غافلگیرکننده ترین بخش Basket Case، احساسات اون باشه، و داستان دوان و بلیال به طرز عجیبی تأثیرگذاره. روح مستقل فیلم سازی تمام جنبه های تولید رو دربر گرفته، و این از اون دست فیلم های خشن و زمخته که دیگه ساخته نمیشن. با توانایی خودش در به هم ریختن دل و روده، Basket Case کلمه کالت رو در کالت کلاسیک معنی می کنه.
Two-Lane Blacktop (1971) – جزو بهترین فیلم های کالت
در صحنه ای از Two-Lane Blacktop، شخصیت ها در یک پمپ بنزین در دل جاده، نمادی از سرگردانی و بی تفاوتی در دوران خود هستند.
این تصویر، فضای آرام و در عین حال پر از تنش فیلم را به خوبی نشان می دهد که داستانی از مسابقات خیابانی و جستجوی معنا را روایت می کند.
بیشتر کالت کلاسیک ها از ژانرهایی مثل کمدی، وحشت، یا علمی-تخیلی میان، اما Two-Lane Blacktop یک درام تمام عیاره. با بازی موسیقیدان جیمز تیلور، این کلاسیک مستقل داستان سرگردان هایی رو دنبال می کنه که با برنده شدن در مسابقات خیابانی زندگی می کنن. اون از کلیشه های فیلم های جاده ای استفاده می کنه، اما ساختار برخی وسترن های رابرت ردفورد رو هم دنبال می کنه. با امید به تقلید از Easy Rider، Two-Lane Blacktop چیز دیگری از آب درآمد.
با اینکه از نظر تجاری موفق نبود، اما شهرتش فقط بیشتر شده و حالا به عنوان یکی از فیلم های بزرگ دوران هالیوود جدید در نظر گرفته می شه. اون بیانگر حال و هوای بی تفاوتی دوره اواخر جنگ ویتنامه، و رویکردی بی تفاوت داره که در نسل های بعدی منعکس شد. اساساً، این یک کالت کلاسیکه که با همه حرف می زنه.
Wet Hot American Summer (2001)
با بازی تقریباً هر کمدین مشهور دهه 2000، Wet Hot American Summer مثل پیش نمایشی بود از آنچه دهه آینده در خود داشت. این اثر طنز بی ادبانه در یک کمپ تابستانی دهه 1980 اتفاق میفته، و تقلیدش رو به سطوح پوچ و مضحک می رسونه. آنچه فیلم به نظر می رسه تنها بخشی از سرگرمیه، اما ماجرا به همین جا ختم نمی شه.
نتفلیکس این فرنچایز رو با مینی سریال Wet Hot American Summer: The First Day of Camp در سال 2015 احیا کرد.
از طنز محض گرفته تا سوررئالیسم و هر چیزی در این بین، این فیلم در سال 2001 مخاطبان رو کاملاً گیج کرد. با این حال، موفقیت بازیگرانش باعث شد بسیاری دوباره به این فیلم روی بیارن، و طرفدارانی پیدا کرد که رویکرد اون به طنز رو تحسین می کردن. یک فیلم دیگه که در آستانه از دست دادن عنوان کالت بود، Wet Hot American Summer فعلاً همچنان یک کالت کلاسیک باقی مونده.
در این بررسی به ماهیت و ویژگی های فیلم های کالت کلاسیک پرداختیم و دیدیم که چگونه آثاری که در ابتدا ممکن است مورد توجه قرار نگیرند، به مرور زمان جایگاه ویژه ای در دل مخاطبان پیدا می کنند. از کمدی های طنزآمیز گرفته تا وحشت های روان شناختی و درام های جاده ای، این فیلم ها با سبک منحصربه فرد و داستان های ساختارشکنانه شان، نشان دادند که چگونه می توانند تأثیری ماندگار بر فرهنگ سینمایی بگذارند.
